توضیحات

نقش اسید‌های چرب در بدن

۱- ساختمان غشاء سلولی در بدن عمدتاً از اسید‌های چرب تشکیل یافته‌اند. غشاء سلولی اجازه می‌دهد تا میزان ضروری از مواد مغذی به درون سلولها وارد شده و مواد زائد بسرعت از داخل سلولها خارج گردند. برای آنکه سلولها قادر باشند این وظیفه تبادل مواد مغذی و زائد را به نحو أحسن به انجام رسانند بایستی غشاء سلولی سیالیت، پایداری و یکپارچگی خود را حفظ کند. سلول‌هایی که فاقد غشاء سلولی سالم می‌باشند، توانایی نگهداری آب و مواد مغذی را از دست داده و همچنین قابلیت برقراری ارتباط با سایر سلولها را نیز از دست می‌دهند. از آنجایی که غشاء سلولی از چربی تشکیل یافته‌است، سیالیت و انعطاف پذیری آنها به نوع چربی مصرفی ما بستگی دارد. مصرف روغن‌های اشباع شده (هیدروژنه) غشاء سلولی را سفت و سخت می‌کند. و در مقابل مصرف روغن‌های غیر اشباع سلامتی آنها را تضمین می‌کند. امگا ۳ نقش حیاتی در ساختار غشاء سلولی دارد.

۲- اسید‌های چرب ضروری در کارکرد صحیح سیستم‌های عصبی، تولید مثلی، ایمنی و قلبی-عروقی نقش حیاتی دارند.

۳- اسید‌های چرب در بسیاری از فرآیندهای بیوشیمیایی بدن نقش دارند.

۴- حدود ۶۰ درصد مغز از چربی تشکیل یافته‌است. عملکرد صحیح مغز و سلولهای عصبی به اسیدهای چرب وابسته است. امگا ۳ از اجزاء اصلی ساختمان مغز، بافتهای عصبی و شبکیه چشم می‌باشد.

۵- تحریک متابولیسم، افزایش سرعت متابولیسم، افزایش تولید انرژی

۶- نقش در متابولیسم و نقل و انتقال کلسترول و تری گلیسریدها

۷- نقش در تنظیم تقسیم سلولی.

به عبارتی لزوم حضور اسیدهای چرب امگا ۳ در بدن را می‌توان اینگونه توضیح داد که: ساختمان غشاء سلولی در بدن عمدتاً از اسیدهای چرب تشکیل یافته‌اند. غشاء سلولی اجازه می‌دهد تا میزان معینی از مواد مغذی به درون سلول‌ها وارد شده و مواد زائد به سرعت از داخل سلول‌ها خارج گردند. برای آن که سلول‌ها قادر باشند این وظیفه تبادل مواد مغذی و زائد را به نحو احسن به انجام رسانند بایستی غشاء سلولی سیالیت، پایداری و یکپارچگی خود را حفظ نماید. سلول‌هایی که فاقد غشاء سلولی سالم باشند، توانایی نگهداری آب و مواد مغذی را از دست داده و همچنین قابلیت برقراری ارتباط با سایر سلول‌ها را نیز از دست می‌دهند. از آنجایی که غشاء سلولی از چربی تشکیل یافته است، سیالیت و انعطاف پذیری آنها به نوع چربی مصرف شده در رژیم غذایی بستگی دارد. مصرف روغن‌های اشباع شده غشاء سلولی را سفت و سخت می‌کند و در مقابل، مصرف روغن‌های غیر اشباع، سلامتی آنها را تضمین می‌کند و لذا اسیدهای چرب امگا ۳، نقش حیاتی‌ای در ساختار غشاء سلولی دارد. مطالعه بر روی خون اسکیموها نشان داد با وجود آنکه اسکیموها غذای اصلی خود را از گوشت حیوانات پرچرب شکاری تهیه می‌کردند ولی اسیدهای چرب موجود در خون آن‌ها مانع از تجمع پلاکت‌ها و در نتیجه مانع از رسوب کلسترول و گرفتگی رگ‌ها می‌شود. همانطور که گفته شد، امگا ۳ در جانداران آبزی همچون قزل آلا، تن، حلواسیاه، آنکووی و دیگر جانداران دریایی از جمله خزه و جلبک و نیز گیاهانی نظیر خرفه و همچنین دانه‌های روغنی را اثبات کرد، لازم به توضیح است که نوع امگا ۳ موجود در روغن ماهی با امگا ۳ موجود در گیاهان متفاوت است که در ادامه توضیح آن ارائه خواهد شد. اسیدهای چرب امگا ۳، نقش مهمی در کارکرد فعالیت‌های مغذی و به خصوص تقویت حافظه و نیز فعالیت‌های قلب دارند. کارشناسان مؤسسه قلب آمریکا بنا بر یافته‌های خود مصرف مواد غذایی حاوی امگا ۳ را حداقل دو بار در هفته توصیه کرده‌اند. تحقیقات نشان داده‌است زنان باردار، مادران شیرده و کودکان باید برای تأمین امگا ۳ مورد نیاز بدن خود از مکمل‌های حاوی امگا ۳ استفاده نمایند.

سه نوع اصلی اسید چرب امگا ۳ وجود دارد: نخستAlph Linolenic Acid که به اختصار ALA خوانده می‌شود. مهمترین منبع ALA روغن تخم کتان است. پس از آن روغن گردو، جوانه گندم و سویا حاوی این اسید چرب هستند. سایر مواد غذایی فاقد این اسید چرب هستند یا مقداری بسیار کمی از این اسید چرب (ALA) را دارند. اسید چرب ALA در بدن حیوانات به دو اسید چرب دیگر از خانواده امگا ۳ به نام‌های Eicosapentaenoic Acid (EPA) وDocosahexenoic Acid (DHA) تبدیل می‌شوند، البته میزان تبدیل ALA به EPA و DHA کمتر از یک درصد است و اهمیت این نقص در توانایی تبدیل در ادامه توضیح داده خواهد شد. این دو اسید چرب تنها در ماهی و فرآورده‌های تهیه شده از ماهی نظیر روغن ماهی یافت می‌شود. گونه دیگری از اسیدهای چرب به نام امگا ۳ شناخته می‌شوند. امگا ۳ در روغن‌های ذرت، آفتابگردان، سویا و تخم مرغ، مارگارین، گوشت قرمز و غلات یافت می‌گردد. امگا ۳ برخلاف امگا ۳ خاصیت التهاب زایی دارد و انعقاد و لخته شدن خون را افزایش می‌دهد. مصرف امگا ۳ و امگا ۳ هر دو برای بدن ضروری است. مصرف فقط یکی از این دو اسید چرب نه تنها مفید نیست بلکه مشکلات عدیده‌ای را نیز در بدن پدید می‌آورد. لزوم مصرف متعادل این دو اسید چرب ضروری به این خاطر است که این دو اسید چرب با یکدیگر بر سر آنزیم‌ها رقابت می‌کنند. مصرف مواد حاوی اسید چرب امگا ۳ سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان و بیماری‌های قلبی در افراد و نیز کاهش کلسترول و تری گلیسیریدهای خون، کاهش فشارخون، کاهش دردهای مفاصل، روماتوئید و آرتروز، کاهش وزن، درمان پوکی استخوان، درمان افسردگی؛ کاهش التهاب در سرتاسر بدن، جلوگیری از تصلب شرایین، شل شدن و گشاد شدن عروق خونی و همچنین حفظ انعطاف پذیری دیواره عروق، افزایش سطح هورمون رشد و افزایش رشد عضلات و… می‌گردد. البته این فواید در بدن انسان از مصرف مستقیم EPA و DHA ایجاد می‌شود و نه مصرف ALA، با عنایت به اینکه روغن‌هایی که به صورت روزانه ما برای طبخ غذا از آن‌ها استفاده می‌کنیم (روغن ذرت، سویا، آفتاب‌گردان، کنجد و ….) حاوی مقادیر زیادی امگا ۶ و ALA هستند، که تعادل امگا ۶/امگا ۳ را در بدن به هم خواهد زد.

بطور کلی فواید مصرف امگا ۳ بالاخص EPAشامل موارد زیر می‌باشد:

۱. کاهش کلسترول و تری گلیسریدهای خون

۲. کاهش فشار خون

۳. پیشگیری از بیماریهای قلبی، عروقی: مطالعات مختلف نشان داده‌اند که رژیم غذایی مدیترانه‌ای که مشتمل بر مصرف دو وعده ماهی در هفته است، خطر سکته مغزی و حملات قلبی را تا ۵۰% کاهش می‌دهد

۴. کاهش وزن

۵. کاهش التهاب و دردهای التهابی مانند التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید و آرتروز

۶. کاهش خطر پوکی استخوان: امگا ۳ به جذب کلسیم کمک کرده و رسوب کلسیم را در استخوانها تسهیل می‌کند.

۷. درمان افسردگی: افرادی که امگا ۳ به اندازه کافی دریافت نمی‌کنند، بیشتر مستعد افسردگی می‌باشند.

۸. التیام سوختگی‌ها: امگا ۳ از طریق کاهش التهاب و تسریع روند بهبودی و التیام زخم‌ به ترمیم سریع‌تر آن‌ها کمک می‌کند

۹. امگا ۳ علایم آسم را تخفیف داده و امگا ۶ آن را تشدید می‌کند.

۱۰. کاهش دردهای قبل از قاعدگی

۱۱. کاهش واکنش‌های التهاب

۱۲. جلوگیری از تصلب شرایین (آترواسکلروزیس)

۱۳. حفظ انعطاف پذیری دیواره عروق و پیشگیری از تشکیل پلاک در دیواره عروق

۱۴. جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی

۱۵. افزایش سطح هورمون رشد و افزایش رشد عضلات

۱۶. کاهش توانایی لخته شدن خون، امگا ۳ خاصیت ضد انعقادی دارد و با ارتقاء خصوصیت انعطاف‌پذیری گلبول‌های قرمز باعث کاهش ویسکوزیته (گرانروی) خون و اصلاح رئولوژی آن‌ها خواهد شد.

۱۷. افزایش تمرکز و افزایش توان ادراک در بیماران مبتلا به فراموشی (دمانس)

۱۸. نقش در تکامل مغز و رشد سلولهای عصبی و حفظ سلامتی چشمها (مصرف آن به زنان باردار و شیرده توصیه می‌گردد). کاهش خشکی چشم و افزایش انعطاف پذیری پوست

۱۹. کاهش بروز سرطانهای پستان، تخمدان، پروستات، معده و روده بزرگ، کنترل و تعدیل اختلالات خود ایمنی

۲۰. پیشگیری و درمان، آلزایمر، آسم، اختلال کم توجهی، بیش فعالی، اختلال دو قطبی، اختلالات تغذیه‌ای، سرطانها، اگزما، میگرن، پسوریازیس، آکنه.

۲۱. کاهش و پیشگیری از دیسریتمی

۲۲. کاهش مقاومت به انسولین

۲۳. افزایش انعطاف

وجپا آیجنوس موجب تنظیم تعادل امگا ۳ به امگا ۶ در بدن و تقویت سیستم ایمنی و قلب و عروق می شود. امگا۳ از اسیدهای چرب ضروری است که بدن قادر به ساخت آن نیست و باید از طریق مواد غذایی مختلف برای نیاز بدن تامین شود. کپسول وجپا آیجنوس حاوی امگا۳ و امگا۶ است و موجب تنظیم تعادل امگا ۳ به امگا ۶ در بدن می شود. امگا۳ در تقویت سیستم ایمنی و تقویت سیستم قلبی عروقی نیز موثر است.

ترکیبات

امگا ۳

امگا ۶