آنچه درباره اسطوخودوس و خواص آن باید بدانید

۲.۳/۵ - (۳ امتیاز)

گیاه اسطوخودوس(Lavender)

اسطوخودوس گیاهی از خانوادهٔ نعناعیان با برگ های کشیده است. گل های این گیاه به رنگ های آبی، بنفش و ارغوانی می باشد و پرزهای ریزی دارد.  این گیاه به صورت خودرو رشد می کند و عموماً در مناطق جنوبی ایران و جنوب عربستان و شمال آفریقا یافت میشود.

طبیعت روغن اسطوخودوس گرم و خشک می باشد.

رومی ها از روغن اسطوخودوس برای حمام کردن، ماساژ، پخت و پز و خوشبو کردن و تمیز کردن هوا استفاده می کردند.

مصریان نیز برای مومیایی کردن از اسطوخودوس استفاده میکردند امّا با گذر زمان آشکار شد که در صنعت زیبایی، بهداشت و سلامت میتوان از آن بهره برد. همچنین ساقهٔ آن دارای ماده ای روغنی و خوشبوست و در علم رایحه درمانی بسیار پرکاربرد است که در خواص درمانی این گیاه به طور مفصل به آن خواهیم پرداخت.

خواص درمانی اسطوخودوس

۱- رایحه درمانی با اسطوخودوس

رایحه درمانی یکی از شاخه های طب مکمل است که از پرکاربرد ترین و قدیمی ترین مصارف اسطوخودوس می باشد. از رایحهٔ این گیاهِ پرخاصیت برای ایجاد آرامش، کم کردن استرس و اضطراب به خصوص در بیماران همودیالیزی که قاعدتاً اضطراب، شیوع بالینی داشته و موجب کاهش کیفیت زندگی و سلامت روان و اختلال عملکرد آنها در ابعاد گوناگون میشود، مطالعات نشان دهندهٔ تاثیرات مثبتِ ضد اضطرابی اسطوخودوس بر این بیماران بوده است.

این مطالعات بر روی ۶۰ بیمارِ تحت درمان همودیالیز در سال ۱۳۹۳ در تهران انجام شد که یک کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی شده بود؛ بیماران به صورت تصادفی به دو گروه مداخله و شاهد تقسیم شدند. در گروه مداخله از بیماران درخواست شد که دستمال آغشته به سه قطرهٔ اسانس اسطوخودوس را به مدت یک ساعت در حین انجام فرایند همودیالیز استنشاق کنند. بعد از ۴ هفته مجدداً میزان افسردگی، اضطراب و استرس سنجیده شد. پس از انجام مداخله، نمرات افسردگی و استرس در گروه مداخله به طور معنا داری نسبت به گروه شاهد کاهش پیدا کرده بود.

از دیگر موارد تأثیر رایحه درمانی بر بیماری ها، بهبود علایم سرطان است. مشاهدات نشان داده است که اسطوخودوس در تسکین بیمارانی که در حال درمان سرطان هستند موجب بهبود حالات و خلقیات آنان میشود.

از اسطوخودوس گاهی برای کاهش درد استفاده می شود. بخور دادن این گیاه در درمان سرماخوردگی و استعمال روغن آن برای بهبود گرفتگی عضلات مفید است. رایحهٔ این گیاه در کنار رز و مریم گُلی می تواند از سختی های سندرومِ پیش از قاعدگی بکاهد.

۲- درمان زوال عقل(Alzheimer)

اسطوخودوس در درمان و بهبود علایم زوال عقل نیز مؤثر است و یکی از درمان های سنتی برای پیشگیری از آلزایمر به حساب می آید.

۳- خواص آنتی باکتریال و ضد قارچی

تحقیقیات سال ۲۰۱۴ نشان داده است که اسطوخودوس خواص ضد میکروبی دارد و مانع رشد و گسترش باکتری و ویروس میشود.

استعمال روغن اسطوخودوس در برخی بیماری های پوست و مو که در اثر رشد میکروب ها ایجاد می شود مانند شورهٔ سر و پوست سرِ حساس، می تواند مفید و موثر باشد.

۴- سلامت دستگاه گوارش

خواص ضد التهابی و آنتی میکروبی اسطوخودوس می تواند از معده و به طور کلی دستگاه گوارش در برابر عوامل بیماری زا محافظت کند و از درد ها و حمله های استرسیِ وارد شده به آن، به دلیل خاصیت آرامش دهندگی، پیشگیری کند.

۵- بهبود سردرد و میگرن

یکی از موارد مصرف که از دیرباز برای این گیاه مطرح بوده است، بهبود سردرد است. خواص آرامش دهنده و ضد التهابی آن به بهبود سردرد های میگرنی و سینوزیت کمک زیادی می کند. برای این کار می توان روغن آن را به نواحی درگیر مالید یا از دمکردهٔ آن استفاده کرد.

۶- درمان سندروم پیش از قاعدگی و درد قاعدگی

یکی از موارد مصرف اسطوخودوس را می توان، بهبود علایم سندروم پیش از قاعدگی دانست. علاوه بر این، درد های قاعدگی نیز با مصرف دمکردهٔ آن کاهش می یابد.

مالیدن روغن آن در زیر شکم می تواند در کاهش درد مؤثر باشد.

۷- بهبود سرماخوردگی

یکی از علایم  آزار دهندهٔ سرماخوردگی بسته شدن راه تنفس است. استفاده از این گیاه برای باز شدن راه تنفس، به صورت بوخور می تواند در بهبود علایم سرماخوردگی مؤثر باشد.

۸- کاهش فشار خون و سلامت قلب

گیاهانی مانند ریحان، گشنیز و اسطوخودوس به دلیل لیناتول موجود در آنها، در پایین آوردن فشار خون مؤثر می باشند؛ لیناتول آنتی اکسیدانی ست که در کاهش رادیکال های آزاد و بهبود استرس اکسیداتیو مؤثر است.

۹- درمان یبوست

اسطوخودوس خاصیت ملین دارد و با ایجاد تحریکات روده در بهبود یبوست و بیماری های مشتق از آن مانند بواسیر و شقاق مؤثر است.

۱۰- درمان بیماری های پوست و مو

مقبولیّت استفاده از روغن هایی که از عصارهٔ گیاهان تهیه می شوند رواج بسیاری پیدا کرده است و در میان آن ها روغن اسطوخودوس بیشترین محبوبیّت را دارد که بیشترین موارد استفاده اش در بهبود سلامت مو، پوست و ماساژ درمانی است.

میتوان از ترکیب این روغن با سایر روغن ها نظیر؛ روغن زیتون و…استفاده کرد.

در ادامه به بررسی خواص روغن اسطوخودوس در بهبود بیماری ها می پردازیم.

- درمان ریزش مو

اسطوخودوس یکی از بهترین گیاهان دارویی برای تقویت موی سر است که به تقویت و افزایش رشد مو کمک کرده و از ریزش مو جلوگیری می کند.

ماسک روغن اسطوخودوس در جلوگیری از ریزش بسیار مفید است که یکبار در هفته میتوانید استفاده کنید به این روش که:

روش اول؛ ۱۵ قطرهٔ روغن اسطوخودوس را با ۲ قاشق غذا خوری روغن زیتون یا روغن بادام مخلوط کرده و به مدت ۱۰ ثانیه گرم کنید.این مخلوط را بر روی پوست سر خوب ماساژ دهید، بگذارید یک ساعت بماند و سپس با آب گرم و شامپو بشویید.

روش دوم؛ ۵ قطرهٔ روغن رزماری و ۵ قطرهٔ روغن اسطوخودوس را با ۳ قاشق غذا خوری روغن زیتون ترکیب کنید و بر روی پوست سر ماساژ دهید. بگذارید ۱۰ دقیقه بماند و سپس با آب گرم و شامپو خوب بشویید.

ماسک های نرم کننده نیز توصیه میشود.به این دستور که؛

۲ فنجان دمنوش اسطوخودوس را با ۵ قطرهٔ روغن اسطوخودوس ترکیب کنید و بر روی مو ها بمالید و خوب ماساژ دهید، بگذارید ۱۵ دقیقه بماند و سپس با آب گرم بشویید.

بهترین زمان برای استفاده از روغن اسطوخودوس پس از حمام و یا پیش از خواب است.

میتوانید روغن آن را به شامپو، ماسک مو، ژل مو، سرم مو اضافه کنید و از تأثیر مطلوب آن بر موهایتان بهره مند شوید و یا محصولات بهداشتی با عصارهٔ اسطوخودوس خریداری کنید.

- رویش مجدد مو با اسطوخودوس

مشاهدات تحقیقی در سال ۲۰۱۶ از اثر روغن اسطوخودوس بر روی موش های آزمایشگاهی نشان داد این موش ها پس از استعمال اسطوخودوس، موهای پُرپشت با سرعت رویش بالاتر و ضخامت بیشتری پیدا کردند.

از روغن این گیاه برای درمان بیماری های موی سر مانند ریزش موی سکه ای و طاسی در انسان استفاده می شود که نتایج خوبی هم به همراه داشته است؛البته اثبات این موضوع نیازمند تحقیقات بیشتری بر روی انسان است.

- درمان التهاب​

روغن و گیاه اسطوخودوس در گذشته بیشتر مصرف درمان خانگی داشته است تا اینکه؛ در تحقیقی در سال ۲۰۱۲ نشان داده شد که روغن اسطوخودوس در درمان التهاب پوستی و پیشگیری از گسترش آن مؤثر است و سرعت بهبود التهاب پوستی و زخم های پوستی سر را بالا می برد. البته برای اثبات این نظریه به مطالعات بیشتری بر بیماران بیشتری نیاز است.

- درمان شپش سر

اسطوخودوس یکی از بهترین گیاهان دارویی برای پاک سازی پوست سر و مو بوده و از بهترین روش های طبیعی برای درمان شپش سر محسوب می شود.

- درمان شورهٔ سر

روغن اسطوخودوس دارای خواص ضد التهابی و ضد قارچی ست و برای پیشگیری و درمان شورهٔ سر مفید می باشد.

- درمان آکنه و جوش صورت

روغن اسطوخودوس خواص ضد التهابی و ضد میکروبی بالایی دارد و به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدان هایی که دارد، به پاک سازی پوست و درمان آکنه و جوش صورت کمک می کند.

علاوه بر این روغن اسطوخودوس یکی از بهترین روش های طبیعی برای درمان جای جوش می باشد.

- درمان چین و چروک پوست

روغن اسطوخودوس با سم زدایی و پاک سازی پوست صورت از ایجاد چین و چروک پوست و چروک دور چشم جلوگیری کرده و باعث جوان سازی پوست صورت می شود.

هر روز صبح و عصر پوستتان را با ترکیب ۱ قاشق غذا خوری روغن نارگیل و ۵ قطره روغن اسطوخودوس ماساژ دهید تا به جوان سازی پوست کمک کند.

- اگزما و آفتاب سوختگی

روغن اسطوخودوس را اگر با روغن بابونه ترکیب کنید به درمان بیماری های پوستی از جمله اگزما کمک می کند. همچنین روغن اسطوخودوس به درمان آفتاب سوختگی، سوختگی و زخم های پوستی هم کمک می کند.

برای درمان سوختگی ۵ قطره روغن اسطوخودوس را بر موضع بمالید و به مدت ۱۰ دقیقه در زیر آب سرد نگه دارید، این کار از ایجاد تاول جلوگیری کرده و بهبود جای سوختگی را تسریع می کند.

- درمان جای نیش حشرات

در طب سنتی از روغن اسطوخودوس برای درمان ورم نیش حشرات استفاده میشود. کافی است مقداری روغن اسطوخودوس را بر روی جای نیش حشرات بمالید تا زودتر درمان شود.

فراموش نکنید که نباید روغن اسطوخودوس را برای کودکان زیر ۲ سال استفاده کنید.

- طرز تهیهٔ روغن اسطوخودس در خانه

یک دسته از گیاه اسطوخودوس تازه را بردارید و مقداری از ساقه را ببرید و بگذارید تا در سایه خشک شود (یکی از بهترین راه ها برای خشک کردن اسطوخودوس این است که گل ها و ساقه ی آن را در یک جای تاریک آویزان کنید تا خشک شود).

سپس اسطوخودوس خشک شده را داخل یک شیشه بریزید و یک فنجان روغن حامل مانند روغن نارگیل، روغن زیتون و یا روغن جوجوبا به آن اضافه کنید، ابتدا به مدت ۴۸ ساعت زیر نور خورشید بگذارید و سپس ۳ تا ۶ هفته در یک جای تاریک نگهداری کنید تا آماده شود.

اگر می خواهید سریع تر از این روغن استفاده کنید می توانید ظرف حاوی مواد را ۲ تا ۵ ساعت در مایکروویو با دمای ۳۸ تا ۴۹ درجه سانتیگراد بگذارید تا روغن اسطوخودوس آماده شود.

حالا ظرف حاوی روغن را تکان دهید و دو بار از صافی رد کنید تا تصفیه شود، آن را درون ظرف شیشه ای تیره بریزید و در جای تاریک و خنک نگهداری کنید.

عوارض و موارد منع مصرف اسطوخودس

۱- زنان باردار و شیرده

زنان باردار به دلیل عوارض بر جنین و زنان شیرده باید از مصرف روغن اجتناب نمایند.

۲- کودکان و نوزادان

در نوزادان و کودکان به خصوص پسر روغن اسطوخودوس ممکن است باعث به هم خوردن تعادل هورمون ها در بدن آنها و ایجاد ژنیکوماستی (رشد غیر طبیعی سینه ها در پسر) شود.

۳- دیابت و قند خون

به دلیل تحقیقات اندکی که از اثرات روغن اسطوخودوسِ خوراکی بر روی بیماران دیابتی صورت گرفته توصیه می شود که افراد مبتلا به دیابت از مصرف این روغن خودداری کنند.

۴- آلرژی و حساسیت

استعمال موضعی روغن اسطوخودس بر روی پوست برخی افراد می تواند باعث واکنش های آلرژیک مانند سوزش پوست شود.

همچنین نوع خوراکی آن ممکن است در برخی افراد ایجاد حساسیت نماید که با علایمی از جمله مشکل تنفسی، سوزش چشم، استفراغ و اسهال نمایان می شود.

۵- کسانی که عمل جراحی در پیش دارند

به دلیل تداخل داروهای بی هوشی و خاصیت آرام بخشی و تأثیر بر سیستم عصبی بدن سعی کنید اگر در آیندهٔ نزدیک عمل جراحی پیش رو دارید از مصرف اسطوخودوس اجتناب کنید.

نمونه ای از محصولاتی که در آن اسطوخودوس به کار رفته

شامپو لوندر کاپوس

شامپو کاپوس محصول کشور آلمان است. خاصیت ضد شوره سروالتهابات پوست سرشامپو کاپوس به شما کمک می‌کند تا از ریزش پوسته‌های سرتان خلاص شوید. مدل لوندر ورا حاوی عصاره اسطوخودوس است که خاصیت ضد خارش و ضد التهاب بودن، آرام بخشی و ضد عفونی کنندگی بخش کوچکی از خواص بی‌شمار آن است. شامپو لوندر برند کاپوس قابل استفاده برای بانوان و آقایان است. شامپو کاپوس ۲۵۰ میلی‌لیتر حجم دارد و برای مدت نه‌چندان کوتاهی قابلیت استفاده دارد. شامپو لوندر را روی سرتان بریزید و به آرامی ماساژ دهید تا از آرام بخشی عصاره اسطوخودوس موجود در شامپو بهره‌مند شوید و پس از آن با آب ولرم آبکشی کنید. پایه‌ی بوی اسطوخودوس بسیاری ازعطرها و خوشبو کننده‌های جهان است. شامپو لوندر برای انواع مختلف مو قابل استفاده است. شامپواسطوخودوس کاپوس را می‌توانید برای شست ‌وشوومعطر ساختن بدن هم استفاده کنید و پوستی خوشبو، تمیز و سالم داشته باشید.

صابون گلیسیرینه لوفا فلویو

صابون لوفا فلوویو، لاواندر مناسب شستشوی انواع پوست و لایه بردار ملایم با ترکیب گیاه لوفا با الیاف خشن است. این صابون موجب پاکسازی پوست و کاهش لکه های پوستی می شود. پاکسازی صحیح پوست اولین قدم مراقبت از پوست صورت و بدن است.قدم اول شناخت نوع پوست (چرب و خشک) و انتخاب یک شوینده مناسب با جنس پوست میباشد.صابون گلیسیرینه لوفا، حاوی اسطوخودوس بوده و یک شوینده ملایم با ساختار و ترکیبات ترمیم کننده و محافظ رطوبت است که پس از مصرف،سرعت جذب و اثر بخشی کرم های درمانی را بالا میبرد.

پن پوست چرب فلویو

پن پوست چرب فلوویو با داشتن ترکیبات روغن درخت چای بعنوان عامل ضد میکروب و باکتری و اسید سالیسیلیک به عنوان بهترین لایه بردار ملایم برای حذف سلول های مرده پوست و رفع چربی اضافی پوست و روغن اسطوخودوس به عنوان یک ضد التهاب و تسکین دهنده و درمان خارش پوست  عمل می کند. روغن معجزه کننده کرچک برای پیشگیری پوستتان از جوش، یک پوست عالی برای شما به ارمغان خواهد آورد. برای پوست هایی که بصورت پرتغالی شده اند و دارای منافذ باز هستند نیز استفاده شود. پن ها شبیه صابون هستند اما از نظر PH کاملا متفاوت می باشند و قلیایی بسیار کمتری نسبت به صابون دارند و استفاده زیاد از آن ها برای پوست مشکلاتی مانند خشکی و حساسیت و التهاب، ایجاد نمی کند.

سخن آخر

با توجه به مطالب ذکرشده در این مقاله، اکنون ‌که از اهمیت گیاه اسطوخودوس به‌خوبی آگاهید، اگر قصد تهیه این محصولات را دارید، برای مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با شماره ۸۸۸۹۱۵۳۴-۰۲۱ تماس بگیرید تا همکاران دیجی تندرست شما را راهنمایی کنند همچنین می‌توانید سؤالات خود را برای ما به آدرس زیر ایمیل کنید [email protected]

منابع : healthline

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *